Bir oldukca insanın her gün kullandığı, yılların eskitemediği ve ergonomik kullanımıyla kullanıcılarının hayatında ekmek, su benzer biçimde bir yer edinmiş tatbik olan Whatsapp, iyi mi para kazanıyor? Sorunun 2 yanıt bulunuyor. Bunun birincisi Facebook öncesi devre ve ikincisi ise Facebook sonrası dönem.

Facebook Öncesi Dönem


Whatsapp ilk geliştiriciler olan Jan Koum ve Brian Acton tarafından 2009 yılında kuruldu. 2009 yılının şartlarına göre internetten para kazanma yada reklam gösterimiyle para kazanma benzer biçimde gelir modelleri o dönemde günümüzdeki kadar yaygın değildi ve Whatsapp’ın kurucuları ne olursa olsun uygulamada reklam gösterimine kesinlikle izin vermeyecekleri kararını almışlardı.

Aslında bu bir strateji olarak görülebilir. 2009 yılını göz önünde bulundurduğumuzda network veya tatbik geliştiriciliği alanında gelir elde etmeyi bilen kişi sayısı çok azdı ve o dönemde bu fırsatı oldukça iyi kullanan geliştiriciler şu zamanlar milyoner oldular.

Ancak Whatsapp’ın farkı tam olarak burada ortaya çıkıyor. Çünkü Jan ve Brian zaten reklamlardan bıkmış bir kullanıcı kitlesinin istediği kolay, pratik ve reklamsız aynı zamanda oldukca işlevsel bir uygulamayı insanlara sunuyor. Nitekim bunun meyvesini de yiyorlar.

Whatsapp ilk yayınlandığı dönemden beri alanında hala liderliğini koruyor. Ancak zaman geçtikçe Whatsapp uygulaması büyüyor ve bununla beraber haliyle giderler artıyor. Artan bu giderlere çözüm arayan Jan ve Brian, reklam vizyonu olmadan giderleri karşılayacak bir gelir elde etmeyi planlıyorlar ve akıllarına fikir olarak ilk sene parasız sonraki yıllarda ise her yıl için 1 Amerikan Doları kadar ödemeyi kullanıcılardan talep etmek istiyorlar.

Bu ödeme hem her kullanıcının ödeyeceği aynı zamanda sevdikleri Whatsapp uygulaması için değebilecek bir değer olarak görülüyor ve ona gore belirleniyor. Ancak alınan bu karar hiçbir zaman verimli bir şekilde uygulanamıyor. Çünkü 2014’te Facebook, Whatsapp’ı satın alıyor. Bu aşamada Facebook sonrası dönem tam olarak burada başlıyor.

WhatsApp

Facebook Sonrası Dönem


Facebook, Whatsapp’ı satın aldıktan sonra reklamsızlık ilkesini aynen devam ettiriyor ancak bir farkla. Whatsapp kurucularının söz verdiği reklamsızlık ilkesi sözünü Facebook vermiyor ve doğal olarak reklam vizyonu için bir nevi açık kapı bırakıyor.

Facebook satın aldığı Whatsapp uygulamasını dolaylı yoldan para kazanmak için kullanıyor. 19 milyar dolara satılan Whatsapp uygulaması sadece uygulama olarak o kadar kıymetli değil elbette. Asıl ödenen miktar Whatsapp’ın dünya üstünde 1.5 milyar benlik etken kullanıcı kitlesi için ödeniyor. Kullanıcıların gizlilik ilkesi ne yazık ki uygulama satılırken Facebook’a veriliyor.

Facebook’un bu bilgileri istediği benzer biçimde kullanacak olma fırsatı 19 milyar dolar ödemesinin ana sebebi diyebiliriz. Facebook bir Whatsapp kullanıcısının konuşmalarda geçirdiği gereksinimleri reklam olarak Facebook’tan karşısına çıkarıyor.

İhtiyaç duyulan ürün yada hizmeti Facebook’da karşısında gören kullanıcı dolaylı yoldan hem Facebook’a para kazandırıyor hem de kendi gereksinim duyduğu ürün veya hizmet için seçenek görmüş oluyor. Böylelikle Facebook grubu Whatsapp’ı, Facebook uygulamasının bir entegresi şeklinde kullanıyor ve bu biçimde endirekt yoldan Facebook kazançlarını arttırıyor.

Kullanıcıların gizlilik ilkesi gereği kişisel bilgilerini de bu yolla kullanarak bir nevi suç sayılabilecek riskli bir iş yapıyor. Whatsapp’ın kurucularından olan Brian Acton, 2018’de yapmış olduğu bir açıklama da “Whatsapp’ı değil kullanıcılarımın gizliliğini sattım ve bu yükle yaşamak zor.” şeklinde bir izahat yaparak pişmanlığını dile getirmiştir.